Σάββατο 1 Μαΐου 2010

JOSEPH MCCARTHY - ΤΖΟΖΕΦ ΜΑΚΑΡΘΙ

Τζόζεφ Μακάρθι
(14 Νοεμβρίου 1908, 2 Μαίου 1957)
Η ψαλίδα της λογοκρισίας θα είχε κόψει και θα είχε ράψει πολύ λιγότερο χωρίς τον Τζόζεφ Μακάρθι. Χωρίς τον διαβόητο αμερικανό γερουσιαστή από το Γουισκόνσιν που όχι απλά οργάνωσε το μεγαλύτερο κυνήγι μαγισσών του 20ού αιώνα αλλά διεκδίκησε και κατέλαβε το δικό του λήμμα στο ετυμολογικό λεξικό της παγκόσμιας φαυλότητας: μακαρθισμός= κάθε πρακτική πολιτικών διώξεων εις βάρος πολιτών και συγκεκριμένων πεποιθήσεων με την καλλιέργεια κλίματος εκφοβισμού και με την κατασυκοφάντησή τους (Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γ. Μπαμπινιώτη). Ο ίδιος μάλιστα δεν δίστασε, στα πλαίσια μιας ομιλίας στη γενέτειρά του το 1952, να ταυτίσει αυθαιρέτως την εν λόγω πρακτική ­ της οποίας διατηρεί ισοβίως το copyright ­ με τα πιο κρυφά όνειρα του θείου Σαμ. «Ο μακαρθισμός είναι αμερικανισμός με τα μανίκια σηκωμένα» είχε πει τότε και κανείς από το ακροατήριό του δεν τόλμησε να του φέρει την παραμικρή αντίρρηση. Ισως γιατί όλοι φοβούνταν μήπως κατηγορηθούν «ως ένοχοι απείθειας προς το Κογκρέσο», «ως μη συνεργάσιμοι» και γενικά «ως επικίνδυνα κομμουνιστικά στοιχεία».
Ο Τζόζεφ Μακάρθι γεννήθηκε το 1908 στο Απλτον του Γουισκόνσιν. Εγκαινίασε την παρεμβατική καριέρα του ως δικηγόρος και δικαστής μεταβατικού δικαστηρίου (1940-1942) προτού καταταγεί κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου ως εθελοντής στο Σώμα των Πεζοναυτών. Μετά το τέλος του πολέμου φόρεσε τα γάντια του και ξεκίνησε μια γερή προθέρμανση στο ρινγκ της πολιτικής. Αρκετοί αντίπαλοί του βγήκαν νοκ άουτ από τον πρώτο κιόλας γύρο. Το 1946 εξασφάλισε με πρωτόγνωρη επιτυχία το χρίσμα του υποψήφιου γερουσιαστή του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος έναντι του Ρόμπερτ Μ. Λα Φολέτ του Νεότερου. Το φθινόπωρο του ίδιου χρόνου εξελέγη γερουσιαστής και η αμερικανική ιστορία έλαβε εν αγνοία της θέση για μία από τις πλέον μελανές σελίδες της.
Για λίγο καιρό ο Τζόζεφ Μακάρθι προτίμησε να μείνει στην αφάνεια τροχίζοντας τα ψαλίδια του. Στα τέλη της δεκαετίας του '40 αποφάσισε ότι είχε έρθει η στιγμή να εγκαινιάσει την αντικομμουνιστική σταυροφορία του, καλλιεργώντας ένα κλίμα σύγχυσης και φόβου (το περιώνυμο Great Red Scare), όπου το να είσαι «κόκκινος» ισοδυναμούσε με το να πυροβολείς πισώπλατα το Αγαλμα της Ελευθερίας. Ο δαιμόνιος γερουσιαστής ξεκίνησε το θεάρεστο έργο του διατυπώνοντας δημόσια την κατηγορία ότι 205 κομμουνιστές είχαν διεισδύσει στο υπουργείο Εξωτερικών. Παρ' όλο που στην κατάθεσή του ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας δεν κατάφερε να προσκομίσει κανένα απολύτως αποδεικτικό στοιχείο (δεν κατάφερε να κατονομάσει ούτε ένα μέλος του κομμουνιστικού κόμματος που να υπηρετεί σε κυβερνητικό τομέα), πέτυχε να προλειάνει το έδαφος για τις μεταγενέστερες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του. Ο σάλος που ξέσπασε στην αρχή της καινούργιας δεκαετίας έφερε στην επιφάνεια τις καλά καμουφλαρισμένες φοβίες του κουρασμένου από τον πόλεμο της Κορέας αμερικανικού λαού για τις επικίνδυνες διαστάσεις που έπαιρνε μέρα με την ημέρα ο «κόκκινος» εφιάλτης.
Ο Μακάρθι δεν άργησε να εξασφαλίσει την προεδρία της περιβόητης HUAC, House on Un-American Activities Committee (Επιτροπής κατά των Αντιαμερικανικών Ενεργειών), που είχε συσταθεί ήδη από το 1938 με απώτερο στόχο να πατάξει κάθε αντεθνική δραστηριότητα. Τα δύο επόμενα χρόνια έβαλε σε εφαρμογή το ανακριτικό έργο του, διενεργώντας μαραθώνιες έρευνες σε οποιονδήποτε χώρο θεωρούσε ο ίδιος ότι θα μπορούσε να βρει γόνιμο έδαφος ο σατανικός σπόρος του μπολσεβικισμού. Ενας εξ αυτών ήταν βεβαίως το παντοδύναμο Χόλιγουντ. Ανακρίσεις, διώξεις «αθώων» και ένα άγριο ψαλίδισμα ταινιών (π.χ., «Το αλάτι της γης» των Γουίλσον και Μπίμπερμαν που φυγαδεύτηκε κατακερματισμένο στο εξωτερικό) ήταν μερικά μόνο από τα κατασταλτατικά μέτρα ενός ανεξέλεγκτου πλέον μακαρθισμού. Ηθοποιοί, σκηνοθέτες, παραγωγοί θα κληθούν να καταθέσουν τα αντικομμουνιστικά φρονήματά τους. Κάποιοι συμμορφώνονται, άλλοι αρνούνται πεισματικά να συνεργαστούν και μπαίνουν στη μαύρη λίστα (π.χ., ο Τσάρλι Τσάπλιν που διέφυγε στο εξωτερικό και ο Ντάλτον Τράμπο που αναγκάστηκε να υιοθετήσει ψευδώνυμο) και άλλοι διασταυρώνουν τα ξίφη τους και απλά καταδίδουν συναδέλφους διεκδικώντας τον ζηλευτό τίτλο «Δήμος Σταρένιος» του Χόλιγουντ. Ανάμεσα στους ουκ ολίγους τελευταίους οι Αντολφ Μανζού, Γκάρι Κούπερ, Ρόμπερτ Τέιλορ, Γουόλτ Ντίσνεϊ και βέβαια ο Ηλίας Καζάν, ο οποίος θα ζήσει για πάντα με τη ρετσινιά του χαφιέ.
Η επιρροή του γερουσιαστή μειώθηκε αισθητά μετά το 1954, όταν είχε πλέον έρθει για τα καλά στην επιφάνεια η βαναυσότητα και το παράλογο των ανακρίσεών του. Το άστρο του έσβησε εντελώς όταν οι ρεπουμπλικανοί έχασαν την πλειοψηφία στη Γερουσία. Ο Τζόζεφ Μακάρθι αντικαταστάθηκε άρον άρον στην προεδρία της HUAC, η «προσφορά» του όμως στην πνευματική αφαίμαξη και στον χαφιεδισμό παραμένει.
ΑΠΟ ΤΟ http://www.tovima.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: