STUDS TERKEL - ΣΤΑΝΤΣ ΤΕΡΚΕΛ

Σταντς Τέρκελ
(Νέα Υόρκη, 16 Μαίου 1912 – Σικάγο, 31 Οκτωβρίου 2008)

Ο Σταντς Τέρκελ ήταν συγγραφέας, ιστορικός, ηθοποιός, τηλεοπτικός και ραδιοφωνικός παραγωγός, μα πάνω απ’ όλα υπήρξε θρύλος της αμερικανικής δημοσιογραφίας και ο χρονογράφος της «προφορικής ιστορίας» των ΗΠΑ. Ήταν «ένας εθνικός θησαυρός. Τα κείμενά του, οι ραδιοφωνικές εκπομπές του και οι συνεντεύξεις του φώτισαν το τι σήμαινε να είσαι Αμερικανός στον 20ό αιώνα», δήλωσε ο γερουσιαστής του Οχάιο για τον Τέρκελ, ο οποίος μεγάλωσε και δούλεψε στο Σικάγο και είχε πει πως θα ήθελε να ζήσει αρκετά για να δει τον Ομπάμα πρόεδρο. Ο Σταντς είχε συμμετάσχει σε πικετοφορίες μαζί με τον Ομπάμα και είχε ενθουσιαστεί όταν, το 2004, ο νεαρός πολιτικός εξελέγη στη Γερουσία των ΗΠΑ. Του ζητούσε όμως να μην ξεχάσει τις ρίζες του ως ακτιβιστή. «Ο Ομπάμα δεν μπορεί να είναι μετριοπαθής!», είχε δηλώσει σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις του. «Πρέπει να θυμάται από πού έρχεται! Πρέπει να τον πιέσουμε γι΄ αυτό!». Κυρίως για να προωθήσει ένα «Νιου Ντιλ»: «Η ελεύθερη αγορά πρέπει να ρυθμιστεί. Το Νιου Ντιλ του Ρούζβελτ έκανε ακριβώς αυτό και προσέφερε δουλειές. Η κυβέρνηση οφείλει να το κάνει. Χρειαζόμαστε περισσότερη ρύ-θμι-ση». Στρατευμένος στην Αριστερά, ο Τέρκελ ψήφιζε συνήθως τα «αουτσάιντερ»- από τον «Φάιτιν» Μπομπ Λα Φολέτ στις εκλογές του 1924 ώς τον Ντένις Κούτσινιτς το 2002. «Δεν προφασίζομαι αντικειμενικότητα, δεν υπάρχει τέτοιο ζώο, αν και παίζουμε κυνηγώντας το», έγραφε στον πρόλογο του βιβλίου του «Το μεγάλο ρήγμα», μια πολύ επικριτική περιγραφή της περιόδου Ρήγκαν. Έγραψε σπουδαία βιβλία για τις ζωές απλών ανθρώπων - νοικοκυρών, εργατών, περιθωριακών-, όχι μόνον επειδή οι ιστορίες τους ήταν γοητευτικές, αλλά και επειδή ήθελε να ξεκινήσει μια συζήτηση για τις τάξεις. Το 1984 κέρδισε το Πούλιτζερ για το βιβλίο του «Ο καλός πόλεμος», μια προφορική ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου διατυπωμένη από απλούς ανθρώπους, την οποία θέλησε να γράψει για να θυμίσει στις νεώτερες γενιές ότι η Αμερική ενώθηκε κάποτε για να πολεμήσει τον φασισμό. «Αυτό που μου προκαλεί φρίκη είναι η λησμοσύνη», είχε δηλώσει. «Ο Γκορ Βιντάλ χρησιμοποιεί τη φράση Ηνωμένες Πολιτείες της Αμνησίας. Εγώ λέω Ηνωμένες Πολιτείες του Αλτσχάιμερ. Γιατί αυτό που συνέβη χθες, σήμερα έχει ξεχαστεί». Με το μαγνητοφωνάκι του, ο Τέρκελ πήρε στη διάρκεια της ζωής του συνεντεύξεις από χιλιάδες ανθρώπους, διάσημους αλλά κυρίως απλούς- «ήταν ένας Αλέξις ντε Τοκβίλ με μαγνητόφωνο», έγραψαν γι΄ αυτόν οι «Τάιμς» του Λονδίνου. Στην εποχή του Μακάρθυ χαρακτηρίστηκε «κόκκινος» και μπήκε στη μαύρη λίστα, όμως η ραδιοφωνική εκπομπή του ήταν τόσο δημοφιλής ώστε ουδέποτε διακόπηκε. Για το αριστερό αμερικανικό περιοδικό «Τhe Νation», «η αλήθεια είναι πως χρειαζόμαστε κι άλλους Σταντς Τέρκελ, αλλά δεν θα υπάρξει ποτέ ένας άλλος όπως αυτός».
ΑΠΟ ΤΟ http://www.tanea.gr/