Τετάρτη 28 Απριλίου 2010

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΔΑΤΟΣ

Γιάννης Κορδάτος
Ο Γιάννης Κ. Κορδάτος ή Γιάνης Κορδάτος, κατά προτίμηση του ιδίου (Ζαγορά Πηλίου, 1891 – Αθήνα, 29 Απριλίου 1961) ήταν Έλληνας ιστορικός, πολιτικός, νομικός και κοινωνιολόγος.
Φοίτησε σε σχολεία της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης, και τέλειωσε το γυμνάσιο στον Βόλο. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Υπήρξε πολυγραφότατος, μελετητής της ελληνικής ιστορίας από την αρχαιότητα έως την σύγχρονη εποχή.
Υπήρξε από τα ιδρυτικά στελέχη της «Φοιτητικής Συντροφιάς» και του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος - Κομμουνιστικό ή ΣΕΚΕ(Κ) (1920), προκατόχου του ΚΚΕ, και διετέλεσε γενικός γραμματέας του (1920–1924) και διευθυντής του Ριζοσπάστη (1922–1924). Το 1927, αποχώρησε από το ΚΚΕ, επειδή διαφώνησε με τις θέσεις του κόμματος για την Μακεδονία. Συνέχισε ωστόσο να είναι κοντά στο ΚΚΕ, και γι' αυτό φυλακίστηκε στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά.
Αν και αυτοδίδακτος ιστορικός, εντούτοις ήταν πολυγραφότατος. Το βιβλίο του Η κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επανάστασης, που κυκλοφόρησε το 1924, ήταν ένα από τα πρώτα δείγματα του «ιστορικού υλισμού» στην Ελλάδα, και προκάλεσε ποικίλες και έντονες αντιδράσεις. Παρόμοιες αντιδράσεις προκάλεσε και το βιβλίο του Ιησούς Χριστός και Χριστιανισμός, μια «κριτική έρευνα», όπως γράφει ο ίδιος, «πάνω στο μεγαλύτερο επαναστατικό κίνημα που συγκλόνισε τον κόσμο, τον χριστιανισμό και το λαϊκό ηγέτη και επαναστάτη Χριστό». Το βιβλίο αυτό, αν και αποτέλεσμα μόχθου 20 ετών, δεν κυκλοφόρησε παρά μόνο μετά τον θάνατό του, καθώς κανένας εκδότης δεν τολμούσε να αναλάβει την έκδοσή του.
Ήταν επίσης μεγάλος γνώστης της Ελληνικής Γραμματείας, αρχαίας και νέας, και ασχολήθηκε επαγγελματικά ως επιμελητής των εκδόσεων της κλασικής Ελληνικής Γραμματείας, που κυκλοφόρησαν από τον οίκο του Ι. Χ. Ζαχαρόπουλου.
Σήμερα, στην γενέτειρά του Ζαγορά, λειτουργεί πολιτιστικός σύλλογος που φέρει το όνομά του, ενώ το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας τον τίμησε δίνοντας το όνομά του σε κεντρικό αμφιθέατρο στο κτίριο Παπαστράτου στον Βόλο.
Εργογραφία
Η κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821 (1924, δ΄ εκδ. βελτιωμένη 1946)
Νεοελληνική πολιτική ιστορία (1925)
Αρχαίες θρησκείες και χριστιανισμός (1927)
Δημοτικισμός και λογιωτατισμός: κοινωνιολογική μελέτη του γλωσσικού ζητήματος (1927)· βελτιωμένη επανέκδοση υπό τον τίτλο Ιστορία του γλωσσικού μας ζητήματος (1943)
Η Κομμούνα της Θεσσαλονίκης, 1342–1349 (1928)
Εισαγωγή εις την ιστορίαν της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας (1930)
Η επανάσταση της Θεσσαλομαγνησίας το 1821 (1930)
Τα τελευταία χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (1931)
Ιστορία του ελληνικού εργατικού κινήματος (1932)
Εισαγωγή εις την νομικήν επιστήμην (1939)
Νέα προλεγόμενα εις τον Όμηρον: κριτική της ιστορίας των ομηρικών επών (1940)
Τα αρχαία Ελληνικά Γράμματα (1940)
Ο Ρήγας Φεραίος και η Βαλκανική Ομοσπονδία (1945)
Η Σαπφώ και οι κοινωνικοί αγώνες στη Λέσβο (1945)
Οι επεμβάσεις των Άγγλων στην Ελλάδα (1946)
Ιστορία της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας (1946)
Η Παλαιά Διαθήκη στο φως της κριτικής (1947)
Ακμή και παρακμή του Βυζαντίου (1953)
Η αρχαία τραγωδία και κωμωδία: Ποιες είναι οι κοινωνικές ρίζες του αρχαίου ελληνικού θεάτρου (1954)
Τ' Αμπελάκια κι ο μύθος για το συνεταιρισμό τους: συμβολή στην οικονομικοκοινωνική ιστορία της Ανατολικής Θεσσαλίας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας (1955)
Μεγάλη ιστορία της Ελλάδας, 13 τόμοι (1956–1959)
Ιστορία της επαρχίας Βόλου και Αγίας: από τα αρχαία χρόνια ως τα σήμερα (1960)
Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας: από το 1453 ως το 1961 (1962)
Σελίδες από την ιστορία του αγροτικού κινήματος στην Ελλάδα (1964)
Ιησούς Χριστός και χριστιανισμός, 2 τόμοι (1975)
ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: