CATHEDRALE NOTRE DAME DE PARIS (FRANCE) - ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΝΟΤΡ ΝΤΑΜ ΣΤΗ ΣΑΑΡΤΡ (ΓΑΛΛΙΑ)

Καθεδρικός ναός Νοτρ Νταμ στη Σααρτρ (Γαλλία)
Ο γλύπτης Ογκίστ Ροντέν τον ονόμασε «Ακρόπολη της Γαλλίας» και μετά το προσκύνημα εκεί, το 1912, ο ποιητής Σαρλ Πεγκί συνέθεσε ένα ποίημα που επρόκειτο να αναζωπυρώσει την αγάπη στις καρδιές των συμπατριωτών του για τον καθεδρικό ναό που είχε χαθεί από τη μνήμη τους από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης. Ο καθεδρικός ναός της Σαρτρ παραμένει το πιο σημαντικό θρησκευτικό κτίριο της μεσαιωνικής Ευρώπης και η ιστορία του εκτείνεται σε περίοδο 17 αιώνων.
Η προέλευση του καθεδρικού ναού χάνεται στους θρύλους. Θεωρείται ότι στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. κατασκευάστηκε ένας ναός, στη διάρκεια της βασιλείας του Ρωμαίου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, στην τοποθεσία μιας θαυματουργής πηγής που λάτρευαν οι Δρυίδες και ήταν γνωστή με την ονομασία «πηγάδι Σεν Φορ». Το βέβαιο είναι ότι στη διάρκεια της καρολιγγιανής εποχής κατασκευάστηκε εκεί ένας απέριττος ρωμανικός ναός που όμως καταστράφηκε σύντομα από μια σειρά πυρκαγιές.
Το 1020 ο διάσημος θεολόγος και σύμβουλος της αυλής, επίσκοπος Φουλμπέρ, ανέλαβε την πρωτοβουλία ανακατασκευής του καθεδρικού ναού που ολοκληρώθηκε 17 χρόνια αργότερα. Το νέο κτίριο περιείχε μια τεράστια κρύπτη (τη μεγαλύτερη στη Γαλλία), δύο πύργους και έναν κυρίως ναό χωρίς εγκάρσιο κλίτος μήκους 105 και πλάτους 34 μέτρων. Με την άφιξη των Σταυροφόρων το κτίριο έγινε ένας από τους κύριους τόπους προσκυνήματος της χριστιανοσύνη. Το γεγονός αυτό μπορεί να οφείλεται στην περιουσία κάποιου σημαντικού κειμηλίου που τώρα φυλάσσεται στο παρεκκλήσιο του Σεν Κερ ντε Μαρί. Είναι ο πέπλος της Παρθένου που εστάλη στον Καρλομάγνο από το Βυζάντιο και το 876 παραχωρήθηκε σαν δωρεά στον καθεδρικό ναό από τον διάδοχό του, Κάρολο Β΄ τον Φαλακρό.
Όμως και αυτό το φιλόδοξο σχέδιο δεν διατηρήθηκε επί μακρόν, καθόσον την 10η Ιουνίου 1194 η πόλη Σαρτρ χτυπήθηκε από άλλη μια καταστρεπτική πυρκαγιά, από την οποία διασώθηκε μόνο το δυτικό μέρος του καθεδρικού ναού. Αυτή η νέα συμφορά προκάλεσε την υποστήριξη ολόκληρης της Γαλλίας. Συγκεντρώθηκαν χρήματα και τιμαλφή, καθώς επίσης τροφή για τους εργάτες που ξεκίνησαν αμέσως την εργασία – χωρίς αμοιβή – για την ανακατασκευή του καθεδρικού ναού.
Μέσα σε χρόνο ρεκόρ, 25 ετών, ανεγέρθηκε ένας καινούργιος, ακόμη πιο επιβλητικός καθεδρικός ναός από τις στάχτες του ρωμανικού ναού. Ο καλλωπισμός του εσωτερικού επρόκειτο να συνεχιστεί επί 40 χρόνια ακόμη, μέχρι τη 17η Οκτωβρίου 1260, οπότε ο πάπας Λουδοβίκος Θ΄ που αργότερα αγιοποιήθηκε ως Άγιος Λουδοβίκος μετέβη πεζός στον καθεδρικό ναό για να χοροστατήσει στην εναρκτήρια λειτουργία του.
Το όνομα του αρχιτέκτονα παραμένει άγνωστο, όμως αυτή η ανώνυμη ιδιοφυΐα συνέβαλε στην ανάπτυξη ενός νέου αρχιτεκτονικού ρυθμού: του γοτθικού. Οι συμπαγείς τοίχοι των ρωμανικών καθεδρικών ναών έδωσαν τη θέση τους σε μια ευλύγιστη μορφή αρχιτεκτονικής που έφτανε μέχρι τον ουρανό. Δύο ψηλοί πύργοι που πλαισίωναν τη δυτική πρόσοψη έφταναν πολύ ψηλά, ο «παλιός πύργος» και ο «νέος πύργος», που κατασκευάστηκαν και οι δύο τον 12ο αιώνα και αργότερα συμπληρώθηκαν με ραβδωτή οροφή σε ρυθμό που προανήγγειλε τον επιδεικτικό γοτθικό ρυθμό. Η ¨βασιλική πύλη» στην ίδια πρόσοψη οφείλει την ονομασία της στα στεφανωμένα αγάλματα που τη στολίζουν και είναι τα πιο φημισμένα από τις περίπου 4.000 μορφές που είναι σκαλισμένες στη Σαρτρ.
Τα σκοτεινά εσωτερικά των αρχαίων τόπων λατρείας διαπερνούσαν μυστικές ακτίνες φωτός από μικρά παράθυρα, όμως στη Σαρτρ η διακόσμηση του εσωτερικού αποτελούσε για πρώτη φορά μέρος της ίδιας της αρχιτεκτονικής.
Το «δάσος» από στρογγυλούς, τετράγωνους και πολυγωνικούς κίονες που υψώνονται για να καταλήξουν σε θόλους δημιουργεί ένα αρμονικό «νατουραλιστικό» αποτέλεσμα που αυξάνεται από το παιχνίδισμα των φωτοσκιάσεων οι οποίες εναλλάσσονται στη διάρκεια της ημέρας.
Ο θρίαμβος του φωτός, πάντως επισημαίνεται από τα 1.200 και πλέον παράθυρα – τα πιο υπέροχα στη Γαλλία – που κατασκευάστηκαν μεταξύ 1205 και 1240. Τα υαλογραφήματα (βιτρό) απεικονίζουν επεισόδια από τη ζωή των αγίων, από τη Βίβλο και από την καθημερινή μεσαιωνική ζωή. Ξυλουργοί, μυλωνάδες, σιδηρουργοί, έμποροι, μουσικοί, ευγενείς που επιδεικνύουν τα φανταχτερά κοσμήματά τους, ιερείς και προσκυνητές σχηματίζουν ένα υπόβαθρο ασύγκριτης καλλιτεχνικής αξίας που παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την κοινωνία του Μεσαίωνα. Επί πλέον, αυτές οι σκηνές είναι ακόμη πιο ρεαλιστικές λόγω του γεγονότος ότι οι μορφές που απεικονίζονται ήταν οι ίδιοι εκείνοι κτίστες που είχαν αφιερωθεί στην ανακατασκευή του καθεδρικού ναού.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «UNESCO – ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ»