Η πλατεία Ντουόμο στην Πίζα Την 16η Οκτωβρίου 1604, ο Γαλιλαίος Γκαλιλέι έστειλε στον φίλο του Πάολο Σάρπι μια επιστολή στην οποία περιέγραφε τη βάση για τους νόμους της κίνησης. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ο 40χρονος καθηγητής μαθηματικών ανακάλυψε αυτούς τους νόμους ρίχνοντας αντικείμενα από τον πύργο της Πίζας. Πράγματι, ο Γαλιλαίος δεν διέθετε αρκετά ακριβή χρονόμετρα για να μετρήσει τον χρόνο της πτώσης, όμως εκείνο που προκύπτει αβίαστα από αυτό τον ισχυρισμό είναι το γεγονός ότι δίδασκε στην Πάντοβα εκείνη την εποχή. Είναι επίσης βέβαιο ότι η ιστορία ήταν εμπνευσμένη από την κλίση του πύργου.
Το κωδωνοστάσιο του Ντουόμο (καθεδρικού ναού) στην Πίζα είχε αρχίσει να γέρνει πολύ πριν ολοκληρωθεί η κατασκευή του. Απόδειξη αυτού βρίσκεται στην επιγραφή πάνω από την είσοδο όπου αναγράφεται η τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου στις 9 Αυγούστου 1173 από τον αρχιτέκτονα Μπονάνο Πιζάνο, όμως μόλις 5 χρόνια αργότερα, όταν οι εργάτες δεν είχαν ακόμη τελειώσει τον 4ο όροφο, παραιτήθηκε από τη δουλειά. Αυτό οφείλεται στην υποχώρηση του εδάφους που επέφερε στον πύργο κλίση 2,5 περίπου εκατοστών προς νότο και έκανε τον αρχιτέκτονα να σκεφτεί ότι είχε κάνει κάποιο λάθος στον σχεδιασμό.
Οι εργασίες ξεκίνησαν ξανά το 1275 υπό τη διεύθυνση του Τζοβάνι ντι Σιμόνε, ο οποίος πρόσθεσε 3 ακόμη ορόφους κατασκευασμένους προσεκτικά για να ισορροπήσει το βάρος και – ματαίως – να διορθώσει την κλίση. Το 1284, όταν πλέον υπολειπόταν μόνο το κωδωνοστάσιο και η κλίση είχε επεκταθεί κατά 88 εκατοστά, συνέβη άλλη μια ξαφνική διακοπή: ο Τζοβάνι ντι Σιμόνε πέθανε στη μάχη της Μελόρια μεταξύ των ναυτικών δημοκρατιών της Πίζας και της Γένοβας. Έτσι επιφορτίστηκε ο Τομάσο Πιζάνο να ολοκληρώσει το έργο μεταξύ 1350 και 1372. Ο πύργος έχει ύψος 56 και διάμετρο 16 μέτρα στη βάση, ενώ ζυγίζει 16.000 τόνους. Είναι διακοσμημένος με 207 κίονες από μάρμαρο και αμμόπετρα, 15 από τους οποίους βρίσκονται στην βάση, 30 σε κάθε ένα από τα 6 πλευρικά επίπεδα και 12 γύρω από το κωδωνοστάσιο. Ένα ελικοειδές κλιμακοστάσιο από 294 σκαλοπάτια με δυο σειρές αναγλύφων που απεικονίζουν τέρατα και ζώα οδηγεί από την είσοδο μέχρι την κορυφή όπου κρέμονται οι αρχαίες καμπάνες.
Ο πύργος ήταν το τελευταίο έργο που ολοκληρώθηκε στην πλατεία Ντουόμο της Πίζας. Η πλατεία οναμάζετα
ι από πολλούς «Κάμπο ντέι Μιράκολι» (πλατεία των θαυμάτων), επειδή θεωρήθηκε θαύμα ότι όλα τα αναγκαία κτίρια για τη θρησκευτική ζωή της πόλης ήταν συγκεντρωμένα στην ίδια περιοχή. Το ίδιο το Ντουόμο βρίσκεται δίπλα στον πύργο και είναι ένα αριστούργημα της ρωμανικής αρχιτεκτονικής. Χτίστηκε στην τοποθεσία μιας προϋπάρχουσας βυζαντινής εκκλησίας και η κατασκευή του Καθεδρικού Ναού της Παναγίας της Αναλήψεως ξεκίνησε το 1063 υπό την διεύθυνση του Μπουσκέτο και εγκαινιάστηκε το 1118 από τον Πάπα Γελάσιο Β΄. Παρά τη διάρκεια της κατασκευής και την επιβολή στοιχείων κλασικών, βυζαντινών, αραβικών και ρυθμού από τη Ραβένα, η εμφάνιση του αποτελεί θαυμαστή ενότητα. Το σχέδιό του μοιάζει με λατινικό σταυρό, με κλίτος και ωοειδή θόλο. Η πρόσοψη, η μπροστινή επέκταση του κυρίως ναού με τους διαδρόμους με τους διπλούς θόλους και η κύρια αψίδα κατασκευάστηκαν κατά το δεύτερο ήμισυ του 12ου αιώνα.
Αρχικώς το εσωτερικό επρόκειτο να διακοσμηθεί με μεγάλες τοιχογραφίες, όμως το 1595 μια πυρκαγιά προκάλεσε εκτεταμένη καταστροφή στο κτίριο. Ευτυχώς, η γενναιοδωρία του μεγάλου δούκα Φερδινάρδου Α΄ των Μεδίκων έδωσε τη δυνατότητα για αποκατάσταση του καθεδρικού ναού με έξοδα πο
υ έφτασαν τα 85.000 σκούδα, ποσό τεράστιο για εκείνη την εποχή. Οι 3 μπρούτζινες πύλες και η αεροστεγής οροφή ανακατασκευάστηκαν και στους τοίχους τοποθετήθηκαν μεγάλοι πίνακες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν πίνακες του Αντόνιο Σολιάνι (μαθητή του Ραφαήλ) και του Αντρέα ντελ Σάρτο (από τη σχολή του Λεονάρντο ντα Βίντσι). Ο άμβωνας, που σκαλίστηκε από τον Τζοβάνι Πιζάνο μεταξύ 1302 και 1311, αποσυναρμολογήθηκε μετά την πυρκαγιά. Μερικά τμήματά του τοποθετήθηκαν στο Καμποσάντο (κοιμητήριο) και άλλα μεταφέρθηκαν σε ξένα μουσεία. Τον Μάιο του 1926, αυτό το εκπληκτικό μαρμάρινο μνημείο συναρμολογήθηκε ξανά και τοποθετήθηκε για άλλη μια φορά στο Ντουόμο.
Η Κολυμβήθρα βρίσκεται μπροστά από τον καθεδρικό ναό. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 1153 από τον Ντεοτισά
λβι και ολοκληρώθηκε τον 14ο αιώνα. Το μεγαλοπρεπές στρογγυλό κτίριο ρωμανικού ρυθμού επικαλύφθηκε αργότερα από γοτθικές διακοσμήσεις, εσωτερικές επενδύσεις από λευκούς μαρμάρινους τοίχους με σειρές από σερπεντίνη λίθο. Η κατασκευή είναι η πιο εντυπωσιακή του είδους της στην Ιταλία και έχει περιφέρεια 107 και ύψος 54 μέτρα με εσωτερική διάμετρο μεγαλύτερη από 35 μέτρα. Το εσωτερικό στηρίζεται σε περιστύλιο με 4 κίονες και 8 στύλους που μεταφέρθηκαν από την Έλβα και τη Σαρδηνία. Εδώ, επίσης, ο άμβωνας του Νικόλα Πιζάνο είναι εκπληκτικός. Σκαλισμένος από μάρμαρο διαφορετικού χρώματος, έχει εξαγωνικό σχήμα και στηρίζεται σε 6 εξωτερικούς κίονες (τρεις από τους οποίους βρίσκονται πάνω σε λέοντες) και σε μια κεντρική στήλη με μορφές ανθρώπων και ζώων.
Το Καμποσάντο βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πλατείας. Τα κτίριά του ήταν έργα του Τζοβάνι ντι Σιμόνε στα τέλη του 13ου αιώνα. Οι μεγάλες τοιχογραφίες – πολλές από τις οποίες καταστράφηκαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο – άρχισαν να φτιάχνονται περί το 1350 και συνεχίστηκαν για περισσότερο από έναν αιώνα. Αυτές που ξεχωρίζουν
κυρίως είναι ο «Θρίαμβος του θανάτου» και η «Παγκόσμια κρίση», ανωνύμων καλλιτεχνών και οι δυο. Το Καμποσάντο παρέμεινε κοιμητήριο της πόλης μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα.
Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας η πλατεία έγινε θέατρο και άλλου θαύματος. Στις 6 Ιανουαρίου 1990, με την κλίση να έχει φτάσει 5,20 μέτρα, ο πύργος έκλεισε για το κοινό για λόγους ασφαλείας. Τρία χρόνια αργότερα άρχισαν υποστηρικτικές εργασίες κατά τις οποίες προστέθηκαν στη βάση του 950 τόνοι μολύβδου και στον πρώτο όροφο 18 χαλύβδινα καλώδια. Αφαιρέθηκαν ποσότητες χώματος και νερού από τη βόρεια πλευρά ώστε να εξισορροπηθεί η συντήρηση από την άλλη πλευρά. Όταν επανορθώθηκε η κλίση του πύργου κατά 22,5 εκατοστά άνοιξε ξανά για τους επισκέπτες.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «UNESCO – ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ»
Το κωδωνοστάσιο του Ντουόμο (καθεδρικού ναού) στην Πίζα είχε αρχίσει να γέρνει πολύ πριν ολοκληρωθεί η κατασκευή του. Απόδειξη αυτού βρίσκεται στην επιγραφή πάνω από την είσοδο όπου αναγράφεται η τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου στις 9 Αυγούστου 1173 από τον αρχιτέκτονα Μπονάνο Πιζάνο, όμως μόλις 5 χρόνια αργότερα, όταν οι εργάτες δεν είχαν ακόμη τελειώσει τον 4ο όροφο, παραιτήθηκε από τη δουλειά. Αυτό οφείλεται στην υποχώρηση του εδάφους που επέφερε στον πύργο κλίση 2,5 περίπου εκατοστών προς νότο και έκανε τον αρχιτέκτονα να σκεφτεί ότι είχε κάνει κάποιο λάθος στον σχεδιασμό.
Οι εργασίες ξεκίνησαν ξανά το 1275 υπό τη διεύθυνση του Τζοβάνι ντι Σιμόνε, ο οποίος πρόσθεσε 3 ακόμη ορόφους κατασκευασμένους προσεκτικά για να ισορροπήσει το βάρος και – ματαίως – να διορθώσει την κλίση. Το 1284, όταν πλέον υπολειπόταν μόνο το κωδωνοστάσιο και η κλίση είχε επεκταθεί κατά 88 εκατοστά, συνέβη άλλη μια ξαφνική διακοπή: ο Τζοβάνι ντι Σιμόνε πέθανε στη μάχη της Μελόρια μεταξύ των ναυτικών δημοκρατιών της Πίζας και της Γένοβας. Έτσι επιφορτίστηκε ο Τομάσο Πιζάνο να ολοκληρώσει το έργο μεταξύ 1350 και 1372. Ο πύργος έχει ύψος 56 και διάμετρο 16 μέτρα στη βάση, ενώ ζυγίζει 16.000 τόνους. Είναι διακοσμημένος με 207 κίονες από μάρμαρο και αμμόπετρα, 15 από τους οποίους βρίσκονται στην βάση, 30 σε κάθε ένα από τα 6 πλευρικά επίπεδα και 12 γύρω από το κωδωνοστάσιο. Ένα ελικοειδές κλιμακοστάσιο από 294 σκαλοπάτια με δυο σειρές αναγλύφων που απεικονίζουν τέρατα και ζώα οδηγεί από την είσοδο μέχρι την κορυφή όπου κρέμονται οι αρχαίες καμπάνες.
Ο πύργος ήταν το τελευταίο έργο που ολοκληρώθηκε στην πλατεία Ντουόμο της Πίζας. Η πλατεία οναμάζετα
ι από πολλούς «Κάμπο ντέι Μιράκολι» (πλατεία των θαυμάτων), επειδή θεωρήθηκε θαύμα ότι όλα τα αναγκαία κτίρια για τη θρησκευτική ζωή της πόλης ήταν συγκεντρωμένα στην ίδια περιοχή. Το ίδιο το Ντουόμο βρίσκεται δίπλα στον πύργο και είναι ένα αριστούργημα της ρωμανικής αρχιτεκτονικής. Χτίστηκε στην τοποθεσία μιας προϋπάρχουσας βυζαντινής εκκλησίας και η κατασκευή του Καθεδρικού Ναού της Παναγίας της Αναλήψεως ξεκίνησε το 1063 υπό την διεύθυνση του Μπουσκέτο και εγκαινιάστηκε το 1118 από τον Πάπα Γελάσιο Β΄. Παρά τη διάρκεια της κατασκευής και την επιβολή στοιχείων κλασικών, βυζαντινών, αραβικών και ρυθμού από τη Ραβένα, η εμφάνιση του αποτελεί θαυμαστή ενότητα. Το σχέδιό του μοιάζει με λατινικό σταυρό, με κλίτος και ωοειδή θόλο. Η πρόσοψη, η μπροστινή επέκταση του κυρίως ναού με τους διαδρόμους με τους διπλούς θόλους και η κύρια αψίδα κατασκευάστηκαν κατά το δεύτερο ήμισυ του 12ου αιώνα.Αρχικώς το εσωτερικό επρόκειτο να διακοσμηθεί με μεγάλες τοιχογραφίες, όμως το 1595 μια πυρκαγιά προκάλεσε εκτεταμένη καταστροφή στο κτίριο. Ευτυχώς, η γενναιοδωρία του μεγάλου δούκα Φερδινάρδου Α΄ των Μεδίκων έδωσε τη δυνατότητα για αποκατάσταση του καθεδρικού ναού με έξοδα πο
υ έφτασαν τα 85.000 σκούδα, ποσό τεράστιο για εκείνη την εποχή. Οι 3 μπρούτζινες πύλες και η αεροστεγής οροφή ανακατασκευάστηκαν και στους τοίχους τοποθετήθηκαν μεγάλοι πίνακες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν πίνακες του Αντόνιο Σολιάνι (μαθητή του Ραφαήλ) και του Αντρέα ντελ Σάρτο (από τη σχολή του Λεονάρντο ντα Βίντσι). Ο άμβωνας, που σκαλίστηκε από τον Τζοβάνι Πιζάνο μεταξύ 1302 και 1311, αποσυναρμολογήθηκε μετά την πυρκαγιά. Μερικά τμήματά του τοποθετήθηκαν στο Καμποσάντο (κοιμητήριο) και άλλα μεταφέρθηκαν σε ξένα μουσεία. Τον Μάιο του 1926, αυτό το εκπληκτικό μαρμάρινο μνημείο συναρμολογήθηκε ξανά και τοποθετήθηκε για άλλη μια φορά στο Ντουόμο.Η Κολυμβήθρα βρίσκεται μπροστά από τον καθεδρικό ναό. Η κατασκευή της ξεκίνησε το 1153 από τον Ντεοτισά
λβι και ολοκληρώθηκε τον 14ο αιώνα. Το μεγαλοπρεπές στρογγυλό κτίριο ρωμανικού ρυθμού επικαλύφθηκε αργότερα από γοτθικές διακοσμήσεις, εσωτερικές επενδύσεις από λευκούς μαρμάρινους τοίχους με σειρές από σερπεντίνη λίθο. Η κατασκευή είναι η πιο εντυπωσιακή του είδους της στην Ιταλία και έχει περιφέρεια 107 και ύψος 54 μέτρα με εσωτερική διάμετρο μεγαλύτερη από 35 μέτρα. Το εσωτερικό στηρίζεται σε περιστύλιο με 4 κίονες και 8 στύλους που μεταφέρθηκαν από την Έλβα και τη Σαρδηνία. Εδώ, επίσης, ο άμβωνας του Νικόλα Πιζάνο είναι εκπληκτικός. Σκαλισμένος από μάρμαρο διαφορετικού χρώματος, έχει εξαγωνικό σχήμα και στηρίζεται σε 6 εξωτερικούς κίονες (τρεις από τους οποίους βρίσκονται πάνω σε λέοντες) και σε μια κεντρική στήλη με μορφές ανθρώπων και ζώων.Το Καμποσάντο βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πλατείας. Τα κτίριά του ήταν έργα του Τζοβάνι ντι Σιμόνε στα τέλη του 13ου αιώνα. Οι μεγάλες τοιχογραφίες – πολλές από τις οποίες καταστράφηκαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο – άρχισαν να φτιάχνονται περί το 1350 και συνεχίστηκαν για περισσότερο από έναν αιώνα. Αυτές που ξεχωρίζουν
κυρίως είναι ο «Θρίαμβος του θανάτου» και η «Παγκόσμια κρίση», ανωνύμων καλλιτεχνών και οι δυο. Το Καμποσάντο παρέμεινε κοιμητήριο της πόλης μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα. Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας η πλατεία έγινε θέατρο και άλλου θαύματος. Στις 6 Ιανουαρίου 1990, με την κλίση να έχει φτάσει 5,20 μέτρα, ο πύργος έκλεισε για το κοινό για λόγους ασφαλείας. Τρία χρόνια αργότερα άρχισαν υποστηρικτικές εργασίες κατά τις οποίες προστέθηκαν στη βάση του 950 τόνοι μολύβδου και στον πρώτο όροφο 18 χαλύβδινα καλώδια. Αφαιρέθηκαν ποσότητες χώματος και νερού από τη βόρεια πλευρά ώστε να εξισορροπηθεί η συντήρηση από την άλλη πλευρά. Όταν επανορθώθηκε η κλίση του πύργου κατά 22,5 εκατοστά άνοιξε ξανά για τους επισκέπτες.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «UNESCO – ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου